Administracja skarbowa korzysta obecnie z informacji gromadzonych w bazach danych, których ilość oscyluje w okolicy setki. Jednak na tym nie kończą się działania fiskusa w zakresie poszerzania wiedzy na temat podatników. Wykorzystywane bazy danych podlegają bieżącym modyfikacjom zwiększającym ich funkcjonalność i aktualizacjom. Świetnym przykładem są niedawne zmiany w zakresie JPK czy przejęcie przez administrację skarbową nadzoru nad systemem poboru opłat drogowych. Nie ma wątpliwości, że coraz szerszy zakres danych służyć ma trafniejszemu i sprawniejszemu typowaniu podatników do kontroli. Kto zatem może spodziewać się kontroli fiskusa?
Nieograniczona wiedza – co fiskus wie o podatnikach.
Gromadzone dane stanowią coraz szerszą i bardziej precyzyjną informację o podatnikach. Niewątpliwie fiskus coraz większa wagę przywiązuje do analizy danych ukierunkowanych na precyzyjne typowanie do kontroli. Struktury analityczne tworzy przede wszystkim Departament Analiz Ministerstwa Finansów wspomaganych przez jednostki analityczne w terenie.
Gromadzone przez fiskusa dane obejmują swoim zakresem niezmiernie szeroki obszar funkcjonowania podatników. Zakres ten obejmuje informacje od historii rachunków bankowych, przez dochody i zakupy nieruchomości, aż po przekazywane przez „życzliwych” informacje o wystawnym życiu podatnika.
Wszystkie informacje, zarówno te precyzyjne – wynikające choćby z baz danych, jak i te o charakterze ogólnym są przez fiskusa weryfikowane i poddawane szczegółowej analizie pod kątem podjęcia choćby działań kontrolnych. Mając do dyspozycji niemalże nieograniczony zasób wiedzy obejmujący finanse podatników fiskus może inicjować w oparciu o te dane precyzyjnie ukierunkowane czynności kontrolne.
JPK coraz bardziej uciążliwy
Jednym z przykładów systemów, które wykorzystywane są przez administrację skarbową na szeroką skalę jest system JPK, który umożliwia generowanie szeregu raportów służących wykrywaniu nieprawidłowości podatkowych.
Dotychczas administracja skarbowa analizowała dane z JPK tworząc między innymi następujące rodzaje raportów:
raport R 1.1. – podmioty deklarujące różne wartości podatku należnego/naliczonego pomiędzy deklaracją VAT-7/VAT-7K a plikiem JPK_VAT
raport R.1.2 – podmioty, które w rejestrze zakupów wykazały kwotę podatku naliczonego wyższą od kwoty podatku należnego wykazanego w rejestrze sprzedaży przez kontrahenta w poszczególnych transakcjach
raport R.2 – podmioty, które w swoim rejestrze zakupów uwzględniły faktury VAT wystawione przez kontrahentów krajowych nieposiadających otwartego obowiązku VAT na dzień wystawienia faktury
raport R.3.1 – niezgodności między JPK_VAT a deklaracją VAT-UE w zakresie wartości wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT), wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) i wewnątrzwspólnotowego świadczenia usług (WŚU)
W szczególnym zainteresowaniu fiskusa znajdzie się analiza danych o transakcjach podmiotów gospodarczych. Można przypuszczać, że porównywanie będzie dotyczyło poszczególnych faktur. Faktura, która zostanie wykazana w JPK przedsiębiorcy po stronie zakupów będzie musiała znaleźć swoje odzwierciedlenie w JPK dostawcy po stronie sprzedaży. Takie łączenie faktur pozwoli na wykrywanie nadużyć w podatku VAT. Będzie ono jednak skuteczne dopiero wtedy, gdy dane zawarte w JPK nie będą zawierały pomyłek uniemożliwiających identyfikację transakcji. Dlatego, można się spodziewać, że przy okazji wprowadzania nowego JPK administracja skarbowa będzie kładła szczególny nacisk na prawidłowość przesyłanych danych.
System JPK to tylko jedno z dziesiątek narzędzi jakimi skarbówka dysponuje w zakresie prowadzonych procesów analitycznych skutkujących w konsekwencji podjęciem czynności kontrolnych w zakresie wykrywanych nieprawidłowości.
Biorąc dodatkowo pod uwagę przedstawione przez KAS kierunki działania na lata 2021 – 2024, gdzie Efektywność kontroli podatkowej sięgnąć ma 85% w 2024 r. nie powinien zatem dziwić coraz większy nacisk na ilość gromadzonych danych skutkujących precyzyjnym podjęciem czynności kontrolnych.
Informacja w zakresie gromadzonych przez fiskusa danych i ich wykorzystania może zatem stanowić dla podatnika niezwykle cenny zasób wiedzy w zakresie ewentualnego objęcia go czynnościami kontrolnymi.
Tematykę typowania do kontroli i czynników zwiększających prawdopodobieństwo jej wszczęcia będziemy kontynuowali w kolejnych artykułach.
Korespondencję dotyczącą artykułu prosimy kierować przy zastosowaniu formularza kontaktowego znajdujący się w dolnej części strony głównej.